İskandinav Mitolojisi: Idunn, Gençlik Tanrıçası

7 dakika

Idunn, İskandinav mitolojisi içerisindeki gençlik ve doğurganlık tanrıçasıdır. Daha çok gençlik veren büyülü elmaları ile bilinmektedir. Oldukça etkileyici ve güzel bir tanrıça olduğu anlatılmaktadır. Tanrılara verdiği gençlik elmaları nedeniyle İskandinav mitolojisi içerisinde önemli bir rol kazanmıştır. Idunn‘un elmaları verdiği kişisinin yaşlılık etkilerini durdurarak bunu tersine çeviriyordu.

Gençlik ve Doğurganlık Tanrıçası Idunn, elmalarını diş budak ağacından yapılmış “Eski” adı verilen bir meyve sepetinde taşımaktaydı. Bu kutu onun ana sembollerinden birisidir. O Edda’nın anlatıcısı bir skald olan Şiir ve Müzik Tanrısı, Bragi ile evlidir. İskandinav mitolojisinde Idunn‘un kaçırılması öyküsü en çok bilinen ve en anlatılan öyküdür.

Etimoloji

Eski İskandinav dilinden türetilen “Idun” kelimesi, “genç olan ya da canlandıran” gibi anlamlara gelmektedir.

Özellikler

Idunn, yaşlılığı engelleme ve gençlik verme gücüne sahiptir. Büyülü elmalarını yiyenlere gençlik armağanı vermekteydi. İskandinav tanrıları ne zaman yaşlılık belirtisi hissetseler Idunn elmaları ile onları hemen gençleştirmiştir.

Aile

Idunn, Bragi ile evlidir. Şiir ve Müzik Tanrısı Bragi, Asgard‘da yaşamaktadır. Bragi, Valhalla‘daki akşam eğlencelerinin en önemli kaynağı olan ozandır. Maalesef Bragi haricindeki Idunn‘un diğer aile bağları ile ilgili pek fazla bilgi yoktur.

Mitoloji

Idunn ile ilgili efsanelerin hemen hemen hepsi, onun şekil değiştiren dev Thjazi tarafından kaçırılması hikayesine dayanmaktadır.

Idunn’un Kaçırılması

Günlerden bir gün; Odin, Hoenir ve Loki, Asgard‘ın dağlık bölgelerinde seyahate çıktılar. Bir süre yol aldıktan sonra tanrıların karınları acıktı. O esnada rastladıkları bir öküz sürüsünden bir öküzü yakalayıp pişirmeye giriştiler. Ancak eti pişirmek için ne zaman ateş yakmaya çalışsalar, ateş hep söndü. Çok geçmeden sorunun ne olduğu ortaya çıktı.

Konuşabilen bir kartal etin pişmesini engellemek için ateşe sihir uyguluyordu. Nitekim kartal, tanrılara etten kendi payını almazsa kimsenin yemek yiyemeyeceğini söyledi. Ancak tanrılar bu istek karşısında çok diretmediler. Yemeklerini kartalla paylaşmayı kabul ettiler. Ardından kartal yemeğe katılmak için aşağıya doğru süzüldü.

Kartal tanrılara yaklaştığında Oyunbaz Tanrı Loki yerden bir dal kaptı ve kartala vurmaya çalıştı. Fakat Loki çok yavaş bir hamlede bulunmuştu. Kartal çevik bir hareketle bu hamleden kurtuldu. Ardından Loki‘nin hala tutmakta olduğu dalı pençeleriyle kavrayarak yükselmeye başladı. Loki kendisini serbest bırakması için kartala yalvardı. Böylelikle bu olay karşısında kartal kendisini dev Thjazi olarak gösterdi. Thjazi, Loki‘den Idunn ve onun büyülü elmalarını istedi. Loki mecburen teklifi kabul etti ve kartal onu yere güvenle indirdi.

Loki eve döndüğünde, Idunn‘a oldukça nadir ve değerli bir meyve bulduğunu söyleyerek onu karanlık bir ormana götürdü. Idunn gittiği yerde şaşırtıcı olmamak ile birlikte meyve yerine Thjazi‘yi kartal biçiminde beklerken buldu. Jötunn genç tanrıçayı pençeleriyle yakalayarak onunla birlikte devler diyarı Jotunheim‘a doğru uçmaya başladı.

Elmaların canlandırıcı ve gençleştirici gücü olmadan İskandinav tanrıları bu durumdan sonra hızla yaşandılar. Öyle ki bu olay Skáldskaparmál içerisinde şöyle anlatılmaktadır.
“Aesir, Idun’un ortadan kaybolmasıyla bunalıma girdi ve hızla ağarıp, yaşlandılar.”

Baskı Altındaki Loki

Aesir, Idunn‘un en son Oyunbaz Tanrı Loki ile birlikte görüldüğünü bilmekteydi. Bu yüzden tanrılar Idunn hakkında bilgi almak Loki‘yi sıkıştırmaya başladılar. Ardından iş kısa zamanda büyüyerek Loki‘yi tehdit eder bir boyuta ulaştı. Baskı altındaki Loki eğer kendisini serbest bırakırlarsa Idunn‘u geri getireceğini söyledi. Bereket ve Aşk Tanrıçası Freya‘nın şahin tüylü pelerinini ödünç alarak devler diyarı Jotunheim‘a doğru uçtu.

Jotunheim‘a gelen Loki, Idunn‘u Thjazi‘nin salonunda tek başına dururken buldu. Onu bir fındık şekline dönüştürdü ve uçarak oradan uzaklaştılar. Fakat Thjazi, Loki‘nin çevirdiği işi hemen fark etti. Kaçan tanrıları Asgard‘ın kapılarına kadar ısrarlı bir şekilde takip etti.

Diğer tanrılar Loki‘nin semadan süzülerek Asgard‘a doğru gelmekte olduğunu gördüler. Hemen göklere kadar ulaşacak türden devasa bir ateş yaktılar. Oyunbaz Tanrı Loki bir manevra yaparak son anda ateşten uzaklaştı ve güvenle Asgard‘a girdi. Fakat dev Thjazi o kadar şanslı değildi. Alevler içerisinde kalan dev Thjazi, son bir güçle atılarak ileriye doğru fırladı. Dev kartalın yanmış bedeni yere düştü. Ardından Aesir çok yakın bir bölgedeydi. Aesir Asgard Kapısı‘ndan çıkarak dev Thjazi‘yi öldürdü.

Babasının ölümünden sonra Skadi zırhını giydi ve intikam almak için Asgard‘a gitti. Ancak tanrılar onu yatıştırmaya yetecek kadar tazminat vermeyi teklif ettiler. Ayrıca Deniz Tanrısı Njord ile arasında bir evlilik ayarlanacaktı. Tüm bunların yanında Odin, Thjazi‘nin gözlerini alarak onları yıldızlar olarak semaya yerleştirecekti. Nihayetinde Skadi kendisine teklif edilen bu tazminatları kabul ederek, intikam arayışından vazgeçti.

Popüler Kültür

Gençlik ve Doğurganlık Tanrıçası Idunn modern zaman içerisinde de geçerliliğini korumuştur. Özellikle yapılan kültürel projelerde ve bilimsel çalışmalarda referans olarak alınmıştır. 2018 senesinde piyasa çıkan ünlü God of War adlı oyunda, oyunculara kalıcı sağlık artışı veren “Idunn Apple” direkt bu konuya atıfta bulunmuştur. Ayrıca Venüs gezegeninde bulunan bir yanardağa “Idunn Mons” adı verilmiştir.

İskandinav Mitolojisi: Anasayfa

Kaynakça ve Referanslar
Lokasenna
Poetic Edda ve Mead of Poetry
Skáldskaparmál
Völuspá
Görsel Sahipleri
Idunn – Righon

Son Güncelleme – 18.06.2021

Post Views: 2.823

#İskandinav Mitolojisi #Nors Mitolojisi #Snorri Sturluson