İskandinav Mitolojisi: Forseti, Adalet Tanrısı

4 dakika

Forseti (Eski Nors kaynaklarında Forseti “Başkan“) İskandinav Mitolojisi’nde adalet, yargı, barış ve uzlaşma tanrısıdır. Hakkında çok az şey bilinmektedir. Ancak Kuzey Geleneği’nin on iki büyük tanrısından biri olarak kabul edilir. Adı “Öncülük Eden” veya “Köprü Kurucu” gibi anlamlara gelmektedir. Bu isimlerin arkeolojik kanıtlar ile birlikte Nesir Edda‘sında geçtiği doğrulanmıştır.

Forseti, Asgard Tanrı ve Tanrıçaları arasındaki anlaşmazlıkları gidermek için genellikle bir yargıç gibi hareket etmiştir. Aesir arasındaki en adil kararları veren tanrıdır. Ayrıca zihnini boşaltmak ve korumak için meditasyon yapmayı çok sever. Bu yüzden berrak bir zihne sahip olmak için boş zamanlarının çoğunu meditasyon yaparak geçirir.

Forseti, Nanna ve Baldur‘ın oğludur. Asgard‘da altın sütunlara sahip gümüş çatılı bir evde yaşamaktadır. Evinin adı Glitnir‘dir. Glitnir anlam olarak “Parlayan” manasına gelir. O kadar yoğun bir ışıltı yaymaktadır ki; çok uzaklardan bakan kişiler bile onun parıltısı rahatça seçebilir.

Bu bilgiler dışında Forseti konusunda net olabileceğiz pek fazla bilgi yok. Tarih içerisine bakarsak ona en çok Almanya ile Hollanda arasındaki Frisia(Frizya) denen bölgede ibadet edilmiştir. Forseti İskandinavya’nın her korusunda ve Kuzey Denizi’ndeki Helioglad adalarında adı oldukça bilinen bir tanrıdır. Hatta ilerleyen dönemlerde yapılan Viking akınları, onun adını İngiltere’ye kadar ulaştırmıştır.

Fosite

Tarihin satır aralarında Forseti ile alakalı olduğu düşünülen ünlü bir efsane anlatılır. Anlatılanlara göre Frenk Kralı Charles Martel(688) Frisia‘yı(Frizya) işgal eder. Bölge halkına Hristiyanlığı kabul ettirmek için baskı yapar. İstediğini elde edemeyen kral, bölgedeki halkın saygı duyduğu 12 ruhani önderi(Adalet Konuşmacısı) yakalatarak, huzuruna getirtir. Onlardan kendi dinine geçmelerini ister. Aksi halde onları bekleyen 3 farklı yoldan birini seçmelerini ister. Bunlar; köle olarak satılma, idam edilme ve küreksiz bir tekne ile açık okyanusa atılmaktır.

Bu 12 adam, seçeneklerden sonuncusunu seçerek bir tekneye bindirilip okyanusa atılırlar. Tanrılarına dua ederler ve hikaye devam eder. Onlarla birlikte teknenin içinde 13. bir adam daha olduğunu fark ederler. Elinde altından bir balta taşımaktadır. Baltayı kullanarak tekneyi kıyıya doğru götürür ve teknedeki herkesin hayatını kurtarır. Kıyıya vardıklarında bu adam, elindeki altından balta ile yere vurur. Topraktan tatlı su kaynağı fışkırır. Adı sorulduğunda adının Fosite olduğunu söyler. Fosite, onlara yeni kanunlar, kurallar ve adil anlaşma yolları öğretir. Ardından geldiği gibi ortadan kaybolur.

Kaynağın yeri zamanla kutsal bir tapınak haline gelir. Forseti burada bir müddet anılsa da tapınağın adı daha sonra saygı duyulan ve sevilen bir aziz olan Aziz Willebrord ile değiştirilir.

Görünen o ki Forseti ve Tyr oldukça fazla benzerlik taşımaktalar. Her ikisi de adalet ve hukukla ilişki tanrılardır. Tyr fedakar karakteri ile öne çıkarken Forseti ise kutsallığı ile ön plana çıkmaktadır. Günümüz dünyasında Modern Heathens olarak bilinen bir grup, Forseti‘yi kutsal meclisin başkanı olarak görürler. Bu nedenle Forseti‘nin bulunduğu yerde adaletin hüküm sürdüğüne inanmaktadırlar. Bu gücünden dolayı Forseti‘yi saygılı bir sessizlikle onurlandırırlar. Çünkü onlar için Forseti elinde altın balta taşıyan, parlayan ve ışıldayan bir tanrıdır. Barışın simgesel tezahürüdür.