İvan Turgenyev Babalar ve Oğullar İncelemesi

İvan Sergeyeviç Turgenyev 1818’de Rusya’nın Oryol şehrinde doğmuştur. Babası Sergei Nikoleviç soylu, varlıklı bir aileden gelmesine rağmen hayat şartları onları yoksul düşürmüştür. Annesi Varvara Petrovna sert bir kadındır ve toprak kölelerini zalimce cezalandırmaktadır. Bu cezalara bizzat şahit olan Turgenyev, henüz küçük yaşta olmasına rağmen kölelere ve köle sahiplerine yönelik fikirleri şekillenmeye başlar.

Eğitim Hayatı

İvan Sergeyeviç Turgenyev 9 yaşında ailesi ile birlikte Moskova’ya taşınır. Moskova’da eğitim hayatına başlar. Eğitimler sonucunda Almanca, İngilizce ve Fransızcayı öğrenir ve akıcı bir şekilde konuşur. Moskova Üniversite’sinde Rus Dili ve Edebiyatı öğrenimini görürken babasını kaybeder ve kaydını St. Petersburg Üniversitesi’ne aldırıp, Rusya’daki öğrenim hayatını, iyi derece ile Petersburg’da tamamlar. Fakat bunlarla yetinmez ve Almanya’ya giderek Berlin Üniversitesi’nde Felsefe öğrenimi de görür.

1842 yılında dönemin ünlü eleştirmen Belinski ile tanışır ve edebiyat dünyasına atılır. 1852 yılında Turgenyev‘i üne kavuşturan ”Bir Avcının Notları” isimli yazısı yayınlanır. Aynı yıl Gogol‘ün ölümü üzerine yazdığı yazıdan dolayı tutuklanır ve 1 ay süre ile hapis cezasına çarptırılır. Fakat bu, üne kavuşan Turgenyev‘in yazmasına engel olmaz ve eserlerini içinden geldiği gibi yazmaya devam eder.

Turgenyev; Puşkin ve Gogol‘ün fikirlerinden etkilenir. Bu büyük yazarların etkisinin sonucunda, eserlerinde Realizm(Gerçekçilik) akımının örneklerini bolca gösterir. 1862 yılında ise Nihilizm(Hiççilik) düşüncesinin etkilerinin göründüğü ilk roman olan Babalar ve Oğullar yayınlanır. İvan Turgenyev Babalar ve Oğullar, Rus Edebiyatında yazılmış ilk modern roman örneği olarak kabul edilir. İvan Sergeyeviç Turgenyev 1883 yılında Fransa’da hayata gözlerini yumar. Cenazesi, son arzusu üzerine Petersburg’a getirilir ve cenaze töreni burada tamamlanır.

– …siz bütün halkı yeneceğinizi mi sanıyorsunuz?
– Bir kuruşluk mumla, biliyorsunuz, Moskova yanmıştı.

Arkadi Kirsanov

Arkadi Kirsanov henüz üniversiteden yeni mezun olmuş, fikirleri ve ilkeleri yeni yeni yeşeren bir Rus gencidir. Arkadaşı Bazarov ile babası Nikolay Petroviç Kirsanov‘un köyü Maryino’ya gitmektedirler. Nikolay Petroviç Kirsanov, Maryino’da iki yüz cana efendilik yapmaktadır. Bunun yanı sıra Maryino’da ihtişamlı bir malikanesi vardır.

Arkadi‘nin annesi Maşa, Arkadi daha çocukken hayata veda eder. Nikolay Petroviç, Maryino’da ağabeyi Pavel Petroviç ve köylüleri ile birlikte yaşamını sürdürmektedir. Oğlu mezun olup köye geldiğinden dolayı çok sevinçli ve heyecanlıdır. Baba ve oğul uzun zamandır ayrı kaldıkları için, doğal olarak birbirlerinin hayatları hakkında pek fazla bilgileri yoktur. Fakat bu açığı kapatacakları epey vakitleri olacaktır.

44 yaşındaki baba, Nikolay Petroviç, 23 yaşlarında Feneçka isminde ölen kahyasının kızı ile evlilik dışı birliktelik yaşamaktadır. Hatta Feneçka‘dan henüz bebek olan Mitya adında bir erkek evladı vardır. Her ne kadar yaş farkı olsa da iki sevgili birbirlerini sevmektedirler. Feneçka ve Mitya da ailenin büyük evinde ayrı bir odada yaşamaktadır. Nikolay Petroviç bu haberi oğlunun öğreneceğinden dolayı utanıp sıkılmaktadır. Fakat Arkadi öğrendiğinde bunu saygıyla karşılar, bunları aştığını ve babasına utanmaması gerektiğini söyler, hatta evlenmeleri gerektiğini bile düşünür.

Bazarov, Arkadi‘nin en yakın arkadaşı ve akıl hocasıdır. Arkadi kendisini Bazarov‘un öğrencisi olarak görmektedir. Arkadi bir süre, arkadaşını Maryino’da misafir edecektir. Maryino’da Bazarov‘un ilgi alanları olan tıp bilimi ve doğa bilimleri için denekleri olacak yeterince kurbağa, böcek ve kuş bulunmaktadır. Bazarov ile ilgili özellikle belirtilmesi gereken nokta nihilist olduğudur.

Sadece düzeniniz bozulduğu zaman canınız sıkılıyor. Siz hayatınızı öylesine güzel ayarladınız ki onda ne can sıkıntısına, ne de zor duygulara yer var.

Nihilizm

Burada nihilizmin ne olduğundan kısaca bahsetmem gerekirse; Nihilizm her şeyi reddeden, hiçbir doğru, genel geçer bilginin olamayacağını savunan, var olan her şeye şüphe ile yaklaşan ve hatta yok sayabilen felsefi akımdır. Dolayısıyla nihilistler, ahlak anlayışını, tanrıyı ve her türlü otoriteyi reddederler.

Bazarov Maryino’da kaldığı süre içerisinde aileye fikirlerini anlatmak zorunda kalacaktır. Arkadi‘nin amcası Pavel Petroviç geleneklerine düşkündür ve Bazarov ile sürekli çetin bir münakaşa içerisindedir. Evde günler geçtikçe genç Feneçka, Bazarov‘un ilgisini çekmeye başlar. Fakat Bazarov ilerleyen zamanlarda evde Feneçka ile ilgilenen tek erkek olmadığını fark edecektir.

Her insan bir ipe bağlı asılı duruyor ve her an altında bir uçurum açılabilir, ama o hâlâ kendine problem yaratıyor ve hayatını berbat ediyor.

Arkadi ile Bazarov gelen davet üzerine şehirdeki baloya gitmeye karar verirler. Baloda arkadaşları vesilesiyle Odintsova isminde çekici bir kadınla tanışırlar. Arkadi bu güzel kadınla baloda dans eder ve Bazarov ile birlikte kadının toprağı olan Nikolskoy‘a davet edilirler. İki genç arkadaş Nikolskoy‘a giderler. Nikolskoy‘daki evde Odintsova, kardeşi Katya, teyzeleri ve hizmetçileri ile birlikte yaşamaktadırlar. Gençler evde hoş karşılanırlar ve burada on beş güne yakın kalırlar. Kaldıkları vakit içerisinde Odintsova, Arkadi ile pek fazla ilgilenmezken, Bazarov‘un fikirlerinden etkilenir ve sürekli fikirlerini öğrenmek için sohbetler ederler. Arkadi ise Odintsova‘nın kardeşi, Katya ile vakit geçirir. Nikolskoy‘da geçen zaman içerisinde bu iki yakın arkadaş, aşkı ve acısını beraber tadacaklardır.

Babalar ve Oğullar Hakkında Son Sözler

Eseri her ne kadar olay örgüsü ve anlatım tarzıyla pek fazla beğenmemiş olsam da, hem dönemin Rusya’sını anlamak için hemde iki nesil arasındaki çatışmaya şahit olmak için okunması gereken bir yapıttır. Çünkü bu çatışma her daim olmuştur ve tahminimce gelecekte de olmaya devam edecektir. Eserdeki Nikolay Petroviç gibi nesiller arası farkları anlayışla karşılayarak, geçmişteki ve gelecekteki nesillerle barışık halde yaşayabiliriz.

…kim acısına kızıyorsa mutlaka galip çıkar.

Rus Edebiyatında nesiller arasındaki çatışmaya oldukça fazla değinilmektedir. Bu çatışmaya örnek olarak okumuş olduğum bir diğer eser Dostoyevski’nin Ecinniler isimli başyapıtıdır. Öyle ki eserlere yansıyan bu yeni düşünceler 19. yüzyıl Rusya’sında Nihilizmin zirve yapmasıyla gözler önüne serilmiştir. Edebiyatın halkın sorunlarını aktardığı gerçeğini bu nedenle görmezden gelemeyiz. Bu sorunları anlayabilmek için böyle gerekli eserleri okumak zorunda olduğumuzu düşünüyorum. Bizim neslimiz de bir gün geçmişte kalacak ve geleceğe yeni bir nesil ışık tutacak. Bu ışığın parlaklığı bir önceki neslin eseri olacaktır. Son olarak söylemek isterim ki, 19. yüzyıl Rusya’sı ile ilgilenen okuyucuların ve Rus Edebiyatı meraklılarının mutlaka İvan Turgenyev Babalar ve Oğullar eserinden öğreneceği bilgiler vardır, bu yüzden okumalarını tavsiye ederim.

Daha Fazla İnceleme

---

Kütüphane

---